Wat zijn cookies?
Cookies hebben meerdere functies. Ze kunnen noodzakelijk zijn om een website soepel te laten draaien of handig zijn om statistische gegevens van de website te verzamelen. Maar cookies zijn ook een populaire techniek om gegevens mee te verzamelen die kunnen worden ingezet voor marketingdoeleinden. De regels voor het plaatsen en gebruiken van cookies staan in artikel 11.7a van de Telecommunicatiewet (Tw), ook wel bekend als de cookiewet. De hoofdregel hierbij is dat er alleen cookies mogen worden geplaatst wanneer er door de gebruiker toestemming is verleend én als er daarbij duidelijk en volledig is geïnformeerd. Dit gebeurt vaak door middel van de alom bekende cookiebanners. Maar op deze hoofdregel bestaan ook uitzonderingen in de Tw, bijvoorbeeld voor noodzakelijke of analytische cookies.
De redenen waarom websites gebruik maken van cookies lopen erg uiteen. In cookiebanners zie je dit terug in de genoemde doelen of categorieën, denk hierbij onder andere aan:
- Functionele cookies: Cookies die technisch noodzakelijk zijn om de website goed te laten werken. Denk hierbij aan het gebruik van een cookie om de inhoud van een winkelwagentje te onthouden, of de taal waarin je de website wilt weergeven.
- Affiliate cookies: Cookies die worden gebruikt om bij te houden welke advertentie leidt tot aankoop van een bepaald product, zodat degene die deze advertentie heeft getoond (de affiliate) daarvoor een beloning kan ontvangen van de adverteerder.
- Analytics cookies: Cookies die ertoe dienen het gebruik van een website te analyseren en in kaart te brengen, zodat de kwaliteit en/of de effectiviteit van die website kan worden verbeterd.
- Personalisatie cookies: waarmee de inhoud van de website wordt gepersonaliseerd op basis van surfgedrag. Bijvoorbeeld doordat een kledingwebsite onthoudt dat je interesse hebt in mannenschoenen
- Advertentiecookies: dit is een brede categorie die het mogelijk maakt om gericht te adverteren, en vervolgens de effectiviteit van advertenties te meten. Een voorbeeld hiervan zijn de pixels waarmee een websitebezoeker vervolgens op een social media platform een gerichte advertentie te zien krijgt.
- Conversie optimalisatie: Organisaties testen voortdurend verschillende elementen van websites. Hiervoor kunnen ook cookies worden geplaatst, die het mogelijk maken om te experimenteren en het effect van experimenten te meten.
.
Naast de bovenstaande categorieën van cookies is er ook veel te doen om het gebruik van third-party cookies. Deze cookies verschillen van first-party cookies op 3 gebieden: Creatie, beschikbaarheid en Ondersteuning.
Creatie
Een cookie wordt gecreëerd door een stukje code in de website. Als dat stukje code verwijst naar een ander domein is het een third party cookie. Het wordt immers geladen van het domein van een derde partij. Voor de website van DDMA zou dat betekenen dat het niet verwijst naar www.ddma.nl/tracker, maar naar www.advertentienetwerk.nl/tracker
Bereikbaarheid
Een ander verschil tussen first- en third-party cookies, is dat de laatstgenoemde toegankelijk is op elke website die de code van de derde partij ophaalt van hun server. Wanneer een andere website ook www.advertentienetwerk.nl/tracker gebruikt krijgt deze derde partij opnieuw gegevens over het bezoek van de persoon die eerder DDMA.nl bezocht.
Ondersteuning
First-party cookies worden door alle browsers geaccepteerd. Voor third party-cookies is dat niet het geval. Zo worden ze ‘by default’ geweigerd voor gebruikers van Apple’s browser Safari. Google heeft aangekondigd dat haar browser Chrome in 2023 geen third party cookies meer zal ondersteunen.
Uitzonderingen: wanneer heb je geen toestemming nodig?
Cookies die technisch noodzakelijk zijn om de website goed te laten werken. Denk bijvoorbeeld aan de cookie die nodig is om de inhoude van een winkelwagentje te onthouden.
Cookies die worden gebruikt om bij te houden welke advertenties tot een aankoop hebben geleid, zodat diegene die de advertentie hebben getoond (de affiliate) daarvoor een beloning kan ontvangen van de adverteerder.
Cookies die het gebruik van een website analyseren en in kaart brengen, zodat bijvoorbeeld de kwaliteit en/of de effectiviteit van de website kan worden verbeterd. Aan deze vorm van cookies hangen wel wat aanvullende voorwaarden:
- De cookies worden alleen voor hun analytische doel gebruikt. (Dus bijvoorbeeld niet om verschillende soorten bezoekers anders te behandelen)
- De cookies moeten geen of slechts geringe gevolgen hebben voor de privacy van de websitebezoeker.
De uitzondering voor analytische cookies is over het algemeen het meest interessant voor websitehouders. Met name Google Analytics is een veelgebruikte dienst die onder deze uitzondering kan vallen. Deze cookies kunnen privacy vriendelijk worden ingesteld, waardoor alleen gegevens worden verwerkt om het gebruik van een website te kunnen analyseren. In dat geval is er geen toestemming nodig om de analytische cookies te plaatsen.
Cookieless World
Naast de regels voor cookies is er ook veel te doen om het gebruiken van third party cookies. Google gaat namelijk stoppen met het ondersteunen van deze variant van de cookies in de Chrome-browser, in navolging van Firefox en Safari. Met het grote marktaandeel dat Google heeft, betekent dit waarschijnlijk het einde van deze vorm van marketing. Dit heeft een grote impact en veel partijen zijn al op zoek naar alternatieven voor het post-cookie tijdperk, inmiddels ook wel bestempeld als de cookieless world. Bij DDMA volgen we deze ontwikkelingen op de voet en bekijken we ook de juridische gevolgen hiervan.
Relevante publicaties
onze legal specialisten
Heb je het antwoord op jouw vraag hier niet kunnen vinden én ben je lid van DDMA? Bel dan één van onze Legal Counsels (020- 4528 413) of mail je vraag naar legal@ddma.nl. De juristen proberen je vraag zo snel mogelijk te beantwoorden. Nog geen lid? Bekijk hier alle voordelen van het DDMA-lidmaatschap.