Politiek presenteert zéér drastische plannen: einde klantrelatie bij telemarketing, én verplichte afkoelperiode bij deurverkoop

Achtergrond van de nieuwe plannen

Het Ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) werkt al geruime tijd aan het aanscherpen van de regelgeving voor telemarketing en verkoop aan de deur. In juni 2023 presenteerde de minister plannen om het schriftelijkheidsvereiste voor duurovereenkomsten te verscherpen. Deze vereiste hield in dat een schriftelijke bevestiging van een overeenkomst niet tijdens het verkoopgesprek zelf mocht plaatsvinden. Recentelijk zag de minister echter af van het schriftelijkheidsvereiste. Uit onderzoek van de Universiteit van Amsterdam blijkt namelijk dat Europese regelgeving dit belemmert.

Over de plannen van EZK

DDMA werd kort voor de publicatie verrast door de inhoud van de Kamerbrief, waarin alwéér nieuwe regelgevingsplannen worden voorgesteld:

• Deurverkoop: In België is het reeds verboden om energiecontracten direct aan de deur te sluiten. Verkopers mogen alleen een vrijblijvend aanbod doen, waarna de consument drie dagen bedenktijd krijgt om over het aanbod te beslissen. De minister stelt voor om deze regel ook in Nederland in te voeren, maar dan voor alle typen overeenkomsten, niet alleen voor energiecontracten.
• Telemarketing: Het plan van de minister is om in de toekomst telemarketing alleen toe te staan als consumenten hier expliciet toestemming voor hebben gegeven. Dit kan leiden tot het vervallen van de bestaande klantrelatie, die nu nog toelaat dat klanten gebeld mogen worden onder bepaalde voorwaarden, zoals het bieden van een afmeldmogelijkheid bij het plaatsen van een bestelling.

Hoewel in de Kamerbrief onze recent aangepaste Code voor Telemarketing en Fieldmarketing kort wordt aangehaald, acht de minister een verdere aanscherping van de wet alsnog noodzakelijk. Deze plannen zijn mede het resultaat van politieke druk vanuit het parlement en de toezichthouder (Autoriteit Consument & Markt), die blijven aandringen op strengere regelgeving.

Politieke druk op fieldmarketing en telemarketing intensiveert

De politieke druk op de praktijken van fieldmarketing en telemarketing is al geruime tijd aan het toenemen. Recentelijk debatteerde de Tweede Kamer nog over mogelijke verboden en beperkingen, specifiek gericht op de verkoop van energiecontracten aan de deur en via de telefoon. De minister heeft aangegeven geen voorstander te zijn van sectorspecifieke regelgeving omdat dit tot onduidelijkheid bij consumenten kan leiden.

Reactie DDMA

DDMA is tegen verdere beperkingen van marketingkanalen. Wél heeft DDMA, gezien de huidige maatschappelijke ontwikkelingen en de onrust rondom de verkoop van energie aan de deur en telefoon, begrip voor de voorgestelde ideeën. Als voorvechter van zowel succesvolle als verantwoorde marketing, erkent DDMA het belang van activiteiten die draagvlak hebben onder consumenten. Daarom erkennen we de noodzaak voor verandering. Wij zouden graag een meer gerichte aanpak willen zien, én zijn van mening dat een verdere beperking van de marketingkanalen waarschijnlijk niet het gewenste effect zal sorteren. De marktpartijen die consumenten misleiden met zogenaamde marktonderzoeken, om vervolgens een contract aan te smeren, kleuren nu ook al ruim buiten de (zelf)regulering.

DDMA is ook groot voorstander van verantwoorde regulering. Onlangs hebben zowel DDMA als Energie Nederland hun zelfreguleringsmaatregelen voor de telemarketing en fieldmarketingsector aangescherpt, met de nadruk op het verminderen van druk op consumenten. Óók pleiten we consequent voor striktere handhaving, wat nu ook (eindelijk) gebeurt. Recent zijn onder andere Global Marketing Bridge en de Hollandse Energie Maatschappij door de ACM aangepakt. Hoewel het nog vroeg is, lijkt de handhaving een zuiverende werking te hebben. DDMA ziet graag dat deze lijn wordt doorgezet, voordat de markt wéér wordt geconfronteerd met nieuwe regels.

Hoe nu verder?

In de komende maanden zal EZK de plannen verder uitwerken. DDMA is uitgenodigd om deel te nemen aan dit proces. We gaan pleiten voor een meer proportionele benadering om de druk op consumenten te verlichten. Vanuit DDMA houden we jullie voortdurend op de hoogte van de gesprekken en verdere ontwikkelingen

Frank de Vries

Team lead legal | Senior legal counsel