Achtergrond: Leidraad Bescherming online consument
In de reclame- en marketingpraktijk bestaan allerlei tactieken om het online (koop)gedrag van consumenten een bepaalde kant op te sturen. Daarbij is niet altijd duidelijk wanneer ‘verleiding’ over gaat in ‘misleiding’. Om bedrijven en consumenten daarover meer houvast te geven, heeft de ACM in 2020 de Leidraad opgesteld. Sinds die datum maakt de ACM in de Leidraad duidelijk hoe de toezichthouder consumentenregels toepast op technieken om consumenten online te beïnvloeden.
Update van de leidraad
De ACM kiest om een aantal reden voor een update van de Leidraad. Aanleiding zijn onder andere de komst van nieuwe consumentenregels uit de Moderniseringsrichtlijn, en regels uit de Digital Services Act die in 2024 grotendeels van toepassing worden. Helemaal nieuw in de Leidraad zijn de onderwerpen reclame, influencermarketing en het stimuleren van (meer) gebruik van digitale diensten. Om een idee te geven van de inhoud van de Leidraad, hieronder drie voorbeelden van uitgangspunten die de ACM in de Leidraad meegeeft:
- De ACM adviseert bedrijven hun organisatie zo in te richten dat naleving van consumentenregels wordt bevorderd. Bijvoorbeeld door goede interne afstemming tussen marketing, design en legal;
- De ACM wijst op de mogelijkheid de effecten van een online beslisomgeving te testen. Niet alleen ten aanzien van conversie, maar ook ten aanzien van de vraag of consumenten een keuze maken die zij zonder beïnvloedingstechnieken nog steeds hadden gemaakt;
- Ook pleit de ACM voor een ‘logische en eerlijke vormgeving’. Bijvoorbeeld door het gebruik van overzichtelijke menu’s en het aanbieden van opties op een evenwichtige manier. Duidelijke lettertypes, logische kleuren, iconen en klikreeksen helpen daarbij.
Input DDMA
De Data Driven Marketing Association (DDMA) heeft op verzoek van de ACM uitgebreid meegedacht over de vernieuwing van de Leidraad. Om die reden heeft DDMA haar leden verzocht om input. De ACM heeft veel van de input van DDMA-leden verwerkt in de deze week gepubliceerde Leidraad.
Legal Talk: Nudging
Mede naar aanleiding van de publicatie van de Leidraad organiseert DDMA op 17 januari 2023 de Legal Talk: Nudging. Tijdens dat online event praten juridische experts je in een uur bij over alle juridische ontwikkelingen rondom nudging en dark patterns. Je kunt je voor dat event hier aanmelden.
Vragen over de Leidraad en lid van DDMA? Stuur dan een e-mail naar legal@ddma.nl. Op onze dossierpagina over Nudging en dark patterns vind je altijd een actueel overzicht van alle informatie over de grens tussen verleiden en misleiden.
Martijn Poulus
Ook interessant
Privacy, Data, and Effectiveness: The State of Digital Advertising in 2025
Google voor de rechter: Rechtbank onderschrijft mogelijkheid en belang van collectieve acties
