10 factoren die de implementatie van digitale technologieën bij het mkb beïnvloeden

* Het verkennend onderzoek is uitgevoerd onder Nederlandse mkb-beoefenaars en is onderdeel van een afstudeeropdracht van de Master-opleiding Data Driven Business van de Hogeschool Utrecht. Het onderzoek omvat een systematisch literatuuronderzoek en kwalitatieve interviews met 136 mkb-beoefenaars. DDMA heeft hieraan bijgedragen door een stageplek en interviews met 12 DDMA-leden in het mkb te faciliteren.

In het hedendaagse, snel veranderende marketinglandschap gaan ontwikkelingen razendsnel, en om mee te kunnen draaien in dit vakgebied is het cruciaal om met je tijd mee te gaan. Uiteraard omdat je anders achterloopt op de concurrentie, maar ook omdat de wereld van digitale technologie veel voordelen met zich meebrengen. Data, AI, machine learning en Internet of Things kunnen mkb-bedrijven veel bieden. Ze hebben het potentieel om concurrentievoordeel te behalen, bedrijfsresultaten te verbeteren, efficiëntie te vergroten en innovatie te stimuleren. Daarnaast kunnen ze processen optimaliseren, beter inspelen op klantbehoeften en nieuwe groeimogelijkheden ontdekken. Door deze technologieën te omarmen versterken mkb-organisaties hun marktpositie en blijven ze meedraaien in de voortdurend veranderende wereld.

Factoren die de implementatie van digitale technologieën beïnvloeden

Een nieuwe digitale technologie implementeer je niet zomaar. Er zijn veel factoren waar je als mkb-bedrijf rekening moet houden. Uit literatuuronderzoek en interviews met 136 mkb-beoefenaars blijkt dat er 10 factoren bestaan die te verdelen zijn over 3 categorieën:

1. Factoren met betrekking tot techniek
2. Bedrijfsspecifieke factoren
3. Externe factoren
4. Overig (valt niet onder een categorie)

Factoren m.b.t. techniek

1. Bij veel mkb-organisaties die digitale technologieën willen implementeren vormt een gebrek aan interne kennis en vaardigheden een uitdaging. Wel geven mkb-beoefenaars aan dat hun collega’s voldoende bekwaam zouden moeten zijn om met digitale technologieën te werken. Het bevorderen van digitale competenties onder medewerkers zou deze uitdaging kunnen verminderen, bijvoorbeeld door doelgerichte opleidingen, workshops en trainingen.
2. Voor een succesvolle implementatie is het integratiegemak van digitale technologieën met bestaande systemen en processen van groot belang. Mkb-beoefenaars zien deze factor niet als een grote uitdaging omdat veel digitale technologieën tegenwoordig gebruiksvriendelijk zijn. Ervaar jij echter wel moeite? Dan is het wellicht handig om een implementatieplan op te stellen, dit zal het integratieproces versoepelen.
3. Een andere factor is de ervaring met digitale transformatie. Bedrijven met enige ervaring in digitale transformatie vinden het vaak makkelijker om digitale technologieën te implementeren. Om optimaal te profiteren van digitale transformatie is het belangrijk om de juiste digitale technologieën te gebruiken. Uit de onderzoeksresultaten blijkt dat mkb-beoefenaars deze factor als hun grootste uitdaging zien. Daarom is een beoordeling van bedrijfsprocessen en -behoeften voorafgaand aan de implementatie cruciaal. Zo kunnen knelpunten en uitdagingen geïdentificeerd worden en de juiste digitale technologieën geselecteerd worden voor daadwerkelijke impact.

Bedrijfsspecifieke factoren

4. Het implementeren van digitale technologieën in het businessmodel kan leiden tot verbeterde klantrelaties, hogere klanttevredenheid en betere besluitvormingsprocessen, wat uiteindelijke kan resulteren in betere financiële prestaties. Het innoveren van het businessmodel door middel van digitale technologieën biedt dus kansen voor organisaties; dit wordt ook sterk erkend door de geïnterviewde mkb-beoefenaars. Het in kaart brengen van het huidige businessmodel en identificeren waar digitale technologieën kunnen worden ingezet is een belangrijke stap om deze voordelen te realiseren.
5. Het gebrek aan de inzet van financiële middelen kan een obstakel vormen bij het implementeren van digitale technologieën. De mkb-beoefenaars uit het interview geven aan bereid te zijn financieel te investeren in digitale technologieën, maar ze benadrukken dat de return on investment duidelijk aanwezig moet zijn. Het is daarom belangrijk om een duidelijk inzicht te hebben in zowel de kosten als de baten van de investeringen.
6. De hoogst beoordeelde factor door de mkb-beoefenaars is de organisatiestructuur. Het implementeren van digitale technologieën biedt volgens hen een grote kans om een positieve interne impact te creëren. Zij noemen voornamelijk voordelen, zoals tijdsbesparing, efficiëntere en effectievere verwerking en een beter financieel proces binnen de organisatie.

Externe factoren

7. De opkomst van digitale technologieën heeft geleid tot discussies over ethische kwesties en overheidsbetrokkenheid waardoor dit een factor is geworden die de implementatie van opkomende digitale technologieën beïnvloedt. De geïnterviewde mkb-beoefenaars zien deze factor niet perse als een uitdaging. Wel geeft de meerderheid aan op dit moment genoeg richtlijnen te hebben wat betreft dataprivacy en wetgeving met betrekking tot digitale technologieën.
8. Concurrenten dienen als stimulans voor organisaties om bij te blijven met digitale technologieën zodat ze concurrerend kunnen blijven. Mkb-beoefenaars plaatsen deze factor in de top 3 en geven daarmee aan dat digitale technologieën essentieel zijn om competitief te blijven in de bedrijfstak. Het observeren van de successen en mislukkingen van concurrenten biedt waardevolle inzichten bij het nemen van beslissingen over het implementeren van opkomende digitale technologieën.
9. De toename van klantrelaties en bedrijvigheid heeft een positieve impact op het implementeren van digitale technologieën. Het verbetert niet alleen de interactie en betrokkenheid met klanten, maar stimuleert ook de efficiëntie van bedrijfsactiviteiten en opent nieuwe groeimogelijkheden.

Losse factoren

10. Externe samenwerkingen met andere mkb-organisaties of de academische wereld kunnen waardevolle kennis, expertise en financiering bieden voor de implementatie van digitale technologieën. Denk vooral aan je eigen netwerk en vraag jezelf af: ‘van wie kan ik iets leren?’

Digitale transformatie is cruciaal geworden voor het mkb, maar de implementatie van digitale technologieën wordt beïnvloed door 10 factoren. Gelukkig ben je als mkb-organisatie niet volledig overgegeven aan deze factoren. Ze laten zien dat je zelf aan een aantal knoppen kunt draaien om implementaties van nieuwe technologieën beter te laten verlopen. Door deze factoren in overweging te nemen, kunnen mkb-organisaties succesvol innoveren en meedraaien in de dynamische industrie waar we ons vandaag de dag in begeven.

Inge Detmar

Stagiair Market Insights | DDMA