DDMA Elite: waar Nederlandse bedrijven echt over praten als het over AI gaat 

Wat volgde was geen eenduidig pleidooi voor of tegen, maar een openhartige en soms confronterende uitwisseling over technologie, governance, vertrouwen en verantwoordelijkheid. Dit is geen verslag met namen en citaten. Wel een inkijkje in de denkwereld van voorlopers in het Nederlandse bedrijfsleven anno nu. 

De zelfrijdende AI: indrukwekkend, maar niet zonder vangrail 

Agentic AI klinkt op zich nog wat hallucinant, maar is inmiddels realiteit. Of het nu gaat om service-agents die reviews afhandelen, backoffice-processen die geautomatiseerd beslissingen nemen of systemen die transacties valideren – de voorbeelden vliegen over tafel. Toch is het vertrouwen nog precair. 

De vraag ‘zou jij je vlucht laten boeken door een agent?’ leidde tot geamuseerde twijfel. Niet omdat het technisch onmogelijk is, maar omdat verantwoordelijkheid en correctie nog onvoldoende zijn geregeld. ‘Vertrouwen? Ja, maar pas nadat ik weet dat er een mens meekijkt.’ 

Over deze bijeenkomst 

De bijeenkomst op 17 april vond plaats bij Artefact in Utrecht, onderdeel van het internationale Artefact-netwerk. Artefact combineert data science, digitale strategie en technologie om bedrijven te helpen bij het versnellen van hun digitale transformatie. Tijdens de sessie stond Agentic AI centraal: AI die autonoom taken uitvoert, beslissingen neemt en processen aanstuurt – een stap verder dan ‘normale’ AI, die vooral functioneert op basis van input en regels. De Commissie AI van DDMA werkt momenteel aan een vervolgartikel: ‘Agentic AI – een update uit Q2 van 2025’. Houd ddma.nl in de gaten voor publicatie. 

Geen magie, wel momentum 

Waar een paar jaar geleden AI nog gelijk stond aan dashboards, analytics en voorspellende modellen, gaat het nu over autonome workflows, real-time beslissingen en synthetische agents die zelfstandig data combineren, redeneren en handelen. De consensus aan tafel: we staan aan het begin van een nieuwe fase. En die vraagt om herbezinning op rollen, processen en kaders. Niemand betwijfelt nog dat Agentic AI een blijvertje is. De discussie gaat niet over of, maar over hoe. 

Van hype naar governance 

Veel organisaties experimenteren volop, maar houden AI nog buiten het zicht van de klant. En de reden is zelden techniek, maar bijna altijd governance. Wie is eindverantwoordelijk voor de output van een agent? Wie bepaalt wat een model wel en niet mag zeggen? En hoe voorkom je dat systemen zich creatiever gedragen dan je bedoeling was? 

Voorbeelden zijn er genoeg: van een agent die een niet bestaand ‘diamond membership’ aanbeveelt, tot een model dat op basis van verkeerde interpretatie een verkeerde actie triggert. ‘De klant gelooft het, want het klinkt overtuigend. En dan ben je dus eigenlijk al te laat.’ 

AI vraagt om volwassen content 

Een opvallend thema tijdens de sessie was de rol van kennismanagement. Wie AI inzet als klantcontact-assistent, moet zorgen voor betrouwbare, actuele en gestructureerde content. Dat betekent: metadata, segmentatie (zakelijk vs. Particulier bijvoorbeeld), en inhoudelijke validatie. Niet zelden veranderen contentprofessionals zo ongemerkt in trainers van AI-agents. ‘Onze kennisbankartikelen zijn nu ook klantgericht. We maken nieuwe content, met nieuwe rollen. En ineens draait alles om semantiek, afbakening en consistentie.’ 

Privacy als structurele zorg, niet als randvoorwaarde 

De zorgen over privacy, transparantie en toestemming klinken luider dan ooit. Zeker nu AI-agents namens gebruikers data ophalen, formulieren invullen en transacties opstarten. Waar belanden die gegevens? Wie controleert op onbedoelde lekken? En is dit nog uitlegbaar aan klanten? De vergelijking met cookies en het ontstaan van de AVG werd meermaals gemaakt. ‘We lopen het risico dat we met AI precies dezelfde fouten maken – maar dan op veel grotere schaal.’ 

Duurzaamheid: de vergeten dimensie van AI 

Een onderbelicht, maar minstens zo relevant aspect: duurzaamheid. De impact van grootschalige AI-toepassingen op energieverbruik, CO2-uitstoot en infrastructuur is niet gering. Toch is het onderwerp vaak afwezig in interne besluitvorming. Er werd gepleit voor slimmere inzet van modellen: kleine, domeinspecifieke modellen waar het kan, grote modellen alleen waar het moet. ‘Waarom een LLM laten draaien als je het ook met een goed getraind kleiner model kunt oplossen?’ 

Iedereen experimenteert, niemand weet het zeker 

Wat de Elite-sessie over Agentic AI sessie vooral typeerde: kwetsbaarheid. Niemand beweerde het antwoord te hebben. Wel werd open gedeeld over projecten in wording, testopstellingen, governance-dilemma’s en ethische spanningen. En juist dat maakt deze elite-sessie zo waardevol. De ene deelnemer testte AI voor intake-automatisering in schadeclaims. De ander onderzocht hoe agents kunnen helpen bij contractwijzigingen. Weer een ander liet AI Google Reviews analyseren – met flinke impact op SEO, reputatie en klanttevredenheid. 

Telkens gold: mens én machine werken samen. En het vertrouwen? Dat groeit mee met de ervaring – maar onder toezicht. 

DDMA als platform voor gedeeld leren 

Met vertegenwoordiging van meer dan tien grote Nederlandse corporates was deze Elite-sessie een staalkaart van waar de markt staat. In een wereld waarin de technologie sneller verandert dan de governance meegroeit, zijn gesprekken als deze geen luxe – maar noodzaak. 

Guido Jongen (Virtually Human) en Dirk Melief (Artefact) van de Commissie AI van DDMA vervulden in deze context de rol van gids, verbinder en vertrouwde ruimte. Een plek waar leden hardop mogen twijfelen, ervaringen delen en samen bouwen aan kaders voor de inzet van AI. Waar kennis niet alleen gedeeld, maar ook gevormd wordt. 

De agenda van morgen 

Wat nemen we mee uit deze sessie? Onder meer dat Agentic AI geen theoretisch concept meer is, maar concrete praktijk. Dat het gesprek over verantwoordelijkheid, consent, explainability en duurzaamheid nu gevoerd moet worden. En dat volwassen content, menselijke supervisie en governance by design cruciaal zijn. 

De volgende stap? Van experiment naar strategie. En van ad hoc naar embedded. Wie daar als organisatie klaar voor wil zijn, vindt bij DDMA de juiste tafel om het gesprek te voeren. Wil je een volgende keer aanschuiven bij een sessie over AI? Neem dan contact op met esmeraldameijer@ddma.nl of kijk op ddma.nl voor toekomstige activiteiten van de Commissie AI. 

Luuk Ros

Teamlead content & community